48. Toekomst

In het begin van deze eeuw heeft de gemeente Moerdijk een structuurvisie, gericht op de toekomst, vastgesteld. In dit venster wordt teruggekeken op die visie en wordt een beeld geschetst van de ruimtelijke ontwikkelingen van de gemeente Moerdijk in de afgelopen jaren.

De omlegging van de provinciale N285 bij Zevenbergen blijkt een gouden greep te zijn. Het verkeer raast nu veel verder van de bebouwde kom af, waardoor de overlast minder is. Bovendien is er tussen de randweg en de oude kern ruimte ontstaan die heel speels is ingevuld. De jachthaven bij de oude suikerfabriek is eindelijk een volwaardige recreatievoorziening geworden en het Nationaal Vlasserij- en Suikermuseum kan toch nergens beter zitten dan in het oude ketelhuis van de suikerfabriek? Bovendien was Heemkundekring Die Overdraghe dolblij toen ze de beschikking kreeg over het voormalige museum aan de Stoofdijk. De opening door koning Willem en koningin Maxima deed het Oranjehart van Klundert kloppen als nooit te voren.

De Nieuwe Haven in Zevenbergen moet nog groeien. De verwachtingen waren in het begin van de 21^e eeuw ook veel te hoog gespannen. Het gemeentebestuur dacht dat Zevenbergen een echt watersportcentrum zou worden. Maar het water stroomt veel te snel van het Hollandsch Diep naar het Volkerak. Daar had het Rijk, toen ze het opengraven van de haven mede financierde, geen rekening mee gehouden.

Het schitterende groengebied tussen Klundert en Noordschans is een klein maar hoogwaardig natuurgebied geworden. Een prima uitwerking van wat we vroeger de Ecologische Hoofdstructuur noemden. Omdat we anno 2030 liever spreken van ‘Met groen meer doen’ zijn de gebruiksmogelijkheden van de groenstrook veel groter. Honderden basisscholieren bezoeken de strook jaarlijks voor een eerste kennismaking met natuurwaarden.

Wie herinnert zich nog de overlast van het verkeer dat zo’n dertig, veertig jaar geleden dagelijks door Klundert denderde? De aanleg van de Den Engelseweg tussen de Stoofdijk en de Zevenbergseweg heeft veel hinder weggenomen. En het gaf de bewoners van de experimentele woningbouw op de voormalige Bult van Pars de rust die ze zochten.

Over rust gesproken: in Willemstad is de jarenlange strijd tussen de toeristisch-recreatieve ondernemers en de oorspronkelijke Willemstadters eindelijk beslecht. De belangen liepen te ver uiteen. De eerste groep wilde nog meer hotels, nog meer jachten en vooral nog veel meer toeristen. “Nee”, zei ‘de Willemstadter’ begin jaren ’20, “tot hier en niet verder”. Het oude Willemstad was haast niet herkenbaar en steeds meer authentieke vestingbewoners zochten hun heil in de nieuwbouwwijkjes Kloosterblokje VIII en IX. Met de intentieovereenkomst ‘Rust na Rumoer’ kan de strijdbijl na tientallen jaren eindelijk worden begraven.

Hoe bijzonder was het in 2025 toen carnaval in Willemstad in de grote optocht haast een politieke lading kreeg. Voor- en tegenstanders van ‘Rust na Rumoer’ reden met zelfgemaakte praalwagens om hun standpunten luister bij te zetten. Aan prinses Pauline III en haar Raad van Elf de moeilijke taak een winnaar aan te wijzen. Die carnavalszaterdag bleef het nog lang rumoerig in de vesting, waarna de rust wederkeerde.

En ach, het oude dorp Moerdijk. Wat nog rest is de oude marechausseekazerne aan de Steenweg. Het enige gebouw dat mocht blijven staan. Als leeuwen hebben de Moerdijkers gevochten voor hun dorp. Zelfs de samenwerking met de oud-inwoners van het Belgische Doel  mocht niet baten. Het dorp Moerdijk moest weg. Plaats maken voor de almaar uitdijende industrie. In 2025 is het evenement ‘Moerdijk te Kijk’ nog één keer gehouden waarna het doek viel. Dat ging met veel emoties, weerstand en verdriet gepaard. Emoties waar de havendienst, die nu in de kazerne huist, helemaal niets mee heeft.

Standdaarbuiten en Fijnaart hebben pech gehad. Anders is het niet te omschrijven. De ontwikkeling van de gemeente Moerdijk voltrok zich in Zevenbergen, Klundert en Willemstad. In het oude champignondorp Standdaarbuiten mochten geen woningen meer worden gebouwd en ook in de Fendert ligt de woningbouw al jarenlang stil. Hoewel de gemeente Moerdijk via het ‘Instandhoudingsprogramma 2022’ tientallen miljoenen in de twee dorpen heeft gestoken om verval tegen te gaan, stralen Standdaarbuiten en Fijnaart nu vooral vergane glorie uit. De nieuwe politieke vereniging Historisch Appèl Fijnaart en Standdaarbuiten (Hafes) wil de twee kernen in oude luister herstellen. De belangrijkste vraag blijft: wie zal dat betalen?

In het begin van deze eeuw had het college van B en W nog de mond vol van hoogwaardige industrie. Die moest op Industrial Park Moerdijk komen, op Zwanengat en op Dintelmond. Wie had toen kunnen bedenken dat zonne-energie zo’n vlucht zou nemen. Oké, er zijn mensen die de vele hectaren zonnepanelen in de Zonnepolder (v/h De Ruigenhil) niet zo kunnen waarderen maar wie dat hardop durft te zeggen wordt meteen de mond gesnoerd. Voorstanders wijzen op de miljoenen die de verkoop van zonne-elektriciteit oplevert voor de gemeentekas en op alle voorzieningen die zonder dit ‘spiegellandschap’ niet mogelijk zouden zijn geweest.

De gemeente Moerdijk is de energie- en eurocrisis van rond 2015 goed doorgekomen. Er zijn harde keuzes gemaakt maar over het leed dat daarmee gepaard ging spreekt nu nog slechts een enkeling. Het is niet voor niks natuurlijk dat een oud-wethouder van Moerdijk nu minister-president is geworden.

Bronnen illustraties:

– 3: NS Hispeed